Конспект

🧬 Химиялық байланыстар мен электротерсілік

Электротерсілік — бұл химиялық қосылыстағы элемент атымдарының орта электрон жұбын өзіне тарту қабілеті.

Бұл қасиет атомның электронды басқа атомнан тартып алу күшін көрсетеді.

Натрий мен фтордың мысалында: фтордың электротерсілігі натрийдан жоғары болғандықтан, фтор натрийден электрон тартады.

🧴 Бейметалдар: фтор, хлор, оттек

👚 Металдар: натрий, кальций, алюминий

Элемент	Электротерсілік мәні	Қолданылуы
Натрий	Төмен	Металл, иондық байланыс
Фтор	Жоғары	Бейметал, полюсті байланыс

Иондық байланыс: Электрон толық беріліп, иондар түзілетін байланыс

Каваленттік байланыс: Атомдар ортақ электрон жұбын құрайды.

Металдық байланыс: Металдар арасында еркін қозғалатын электрондар.

Сутектік байланыс: Суды құрайтын молекулалар арасындағы әлсіз байланыс.

Бұл механизмде бір атом жұптаспаған электрондарын береді, ал екінші атом оны қабылдайды.

Полюссіз байланыс: Электртерсілік бірдей болған кезде, ортақ электрон жұбы ешқайда тартылмайды.

Полюсті байланыс: Электртерсілік мәндері айырмашылықтары болғанда, ортақ электрон жұбы бір атомға жақындайды.

Байланыс түрі	Қалыптасу механизмі	Мысалдар
Иондық	Электронды беру	NaCl, KCl
Каваленттік	Электрондарды ортақ пайдалану	H₂, O₂
Металдық	Электрондардың еркін қозғалысы	Мыс, алюминий

Атымдық тор: Каваленттік полюссіз байланыстары бар қосылыстарға тән, өте қатты

Молекулалық тор: Молекулалардан тұрады, байланыс әлсіз.

Иондық тор: Иондар арасындағы электростатикалық тартылыс, электр тоғын өткізеді.

Металдық тор: Металдар арасында еркін қозғалатын электрондар, жылуды және электр тоғын өткізеді.

Тип	Сипаттамасы	Мысалдар
Иондық байланыс	Метал мен бейметал арасында электрон беру	NaCl, KBr
Каваленттік байланыс	Электрондарды ортақ пайдалану	H₂, O₂
Металдық байланыс	Электрондардың еркін қозғалысы	Мыс, алюминий