Сұрақтар базасы
Сұрақтар базасы: Тірі ағзаларды жүйелеу
1. Систематика дегеніміз не?
Систематика — тірі ағзаларды сипаттайтын және топ-топтарға бөліп, олардың арасындағы байланыстарды анықтайтын биология бөлімі.
2. Систематика не үшін қажет?
Систематика тірі ағзаларды топтарға бөліп, олардың арасындағы тәртіпті орнату үшін қажет. Бұл тәртіп болмаса, ағзаларды дұрыс топтастыра алмаймыз.
3. Жүйелеудің маңыздылығы қандай?
Жүйелеу табиғаттағы әртүрлілікті реттеуге және тәртіп орнатуға көмектеседі, мысал ретінде пингвиннің құс ретінде жіктелуі.
4. Ағзалар қандай топтарға бөлінеді?
Ағзалар эукариоттар, прокариоттар және вирустар деген үш топқа бөлінеді.
5. Эукариоттар мен прокариоттар арасындағы негізгі айырмашылық қандай?
Эукариоттарда ядро бар, ал прокариоттарда ядро жоқ.
6. Вирустардың тіршілік ерекшеліктері қандай?
Вирустар жасушасыз тіршілік формалары болып табылады, тек тірі ағзаның ішінде көбейе алады.
7. Автотрофты және гетеротрофты ағзалар арасындағы айырмашылық қандай?
Автотрофты ағзалар фотосинтез арқылы өз қорегін алады, ал гетеротрофты ағзалар басқа ағзалардан қорек алады.
8. Өсімдіктер мен саңырауқұлақтардың айырмашылығы қандай?
Өсімдіктер фотосинтез жасап автотрофты қоректенеді, ал саңырауқұлақтар гетеротрофты болып табылады.
9. Саңырауқұлақтар қоректі қалай алады?
Саңырауқұлақтар қоректі басқа ағзалардан алады, олар жер астындағы жіпшелер арқылы қалдықтарды сіңіреді.
10. Прокариоттар мен эукариоттардың қандай негізгі топтары бар?
Прокариоттарға бактериялар жатады, ал эукариоттарға өсімдіктер, жануарлар және саңырауқұлақтар жатады.
11. Систематикада қандай категориялар қолданылады?
Патшалық, бөлім, класс, тұқымдас, туыс, түр деген жүйелік категориялар қолданылады.
12. Жануарлар мен өсімдіктердің классификациясындағы айырмашылық неде?
Жануарлар гетеротрофты ағзалар болса, өсімдіктер автотрофты ағзалар болып табылады.
13. Вирустардың систематикадағы орны қандай?
Вирустар тірі ағзалар қатарына жатпайды, себебі олар жасушасыз тіршілік етеді.
14. Систематикаға негіз болған ғалым кім?
Систематиканың негізін қалаушы ғалым — Карл Линней.
15. Бинарлы номенклатура дегеніміз не?
Бинарлы номенклатура — тірі ағзаларды латын тілінде екі сөзбен атау әдісі, мысалы, Homo sapiens.
